Eerste keren zonder

Sinds Daan niet meer thuis woont ervaren wij heel veel “eerste keren zonder.” Dat begon al direct de dag na zijn verhuizing met Sinterklaas. Daarna volgden Kerst, oud en nieuw, Pasen en al die andere feest- en vrije dagen. Feestdagen waaraan het kaartje “extra dag vrij” hangt waren juist geen feest in ons gezin. Het is ook raar. Zo’n extra zondag die ineens op een maandag valt of zomaar een donderdag en vrijdag vrij met Hemelvaart. Vrij terwijl dat niet hoort. Althans, zo is dat in de beleving van Daan. Een extra vrije dag verstoort namelijk zijn ritme. Dat staat meestal garant voor een beroerde dag. Dat komt doordat ritme Daans houvast is. Dat is zo omdat Daan niet zoveel van de wereld om hem heen begrijpt. Daan heeft met zijn niveau van een peuter ritme nodig omdat hij zich anders niet veilig voelt. Zonder ritme heeft hij het gevoel dat alles hem zomaar overkomt. En een mens wil weten waar hij aan toe is. Zeker Daan. Maar ja, de wereld en de maatschappij passen zich niet aan. Dus zal Daan zich moeten aanpassen. Daar zit de pijn. Door zijn verstandelijke beperking heeft Daan dat vermogen niet of nauwelijks. Dat is een gegeven, maar ook iets waar wij als gezin finaal op vastliepen. Als ik momenten moet noemen waarop ik blij ben dat Daan er even niet is zijn het dat soort dagen. Geen woedende Daan als het op zo’n feestdag regent en hij niet naar buiten kan. Bijvoorbeeld op Koningsdag. In alle rust met Gijs ontbijten en daarna wat leuks gaan doen. Het kan zomaar ineens. Het voelt dubbel en verdrietig om te zeggen en op te schrijven dat ik blij ben dat Daan er op zo’n dag niet is. Maar dat is wel de waarheid. Daan was allesbepalend in ons gezin. En nog een beetje meer dan dat op die extra vrije dagen waarop hij uit zijn ritme was. Er zijn nu veel eerste keren zonder Daan. Dat geeft zowel verdriet als vrijheid. Ongekende mogelijkheden. Zoals deze week. Gijs werd begin mei zeven jaar. Afgelopen zaterdag vierden we zijn “grotemensenfeest”, maar het belangrijkste van een kinderverjaardag is natuurlijk het kinderfeestje. Toen Daan thuis woonde werden we geleefd. Was er weinig tijd en ruimte om iets voor Gijs te organiseren. Mijn hoofd zat vol met zorgen voor en zorgen om Daan. Daar paste nauwelijks iets bij. De afgelopen twee jaar organiseerden we een kinderfeestje onder druk. Met stoom en kokend water flansten we wat in elkaar. En dan was er die vraag. Wat doen we met Daan? Want Daan was op zo’n woensdagmiddag ook gewoon thuis. Een beroerde combinatie met zes uitgelaten jonge kinderen. Onze hulpverlener zorgde op zo’n middag voor Daan en zowel zij als wij deden ons best om elkaar niet voor de voeten te lopen. Het ging net, maar dat was het dan ook wel. Het was alle zeilen bijzetten om het een beetje goed te laten verlopen. Na zo’n feestje kon je ons finaal opvegen. Waren we doodmoe en leeg. Wij zijn zo’n gezin dat een kinderfeestje gewoon thuis viert. Omdat we dat leuk vinden, maar ook omdat het anders veel te duur wordt en dat zit er gewoon niet in. We moeten opletten, zo eenvoudig is dat. Maar minder geld betekent niet minder leuk. Nu de rust er is hebben we veel meer tijd en energie voor het organiseren van een feestje. Gijs mocht kiezen en wilde graag een ridderfeest. En dat werd het. Weken geleden begon ik met googelen om ideeën op te doen. Ik maakte een uitdraai en we gebruikten Pauls Scoutingboek uit de periode dat hij ooit Scouting leider was. Tot voor kort stond dat te verstoffen in onze boekenkast, nu was het een geweldige inspiratiebron. Na een flinke voorbereiding vierden we woensdagmiddag het kinderfeestje met zes ridders in opleiding. We hadden geluk met het weer. Met twee cakes had ik een echt “Wolvenkasteel” gemaakt. De jongens verfden door Paul gemaakte houten ridderschilden en we schoten lucifers met zelfgemaakte kruisbogen van wasknijpers en elastiekjes. Bij gebrek aan een paard gingen de heren ringsteken met de skelter. En dan was er die magiër met zijn slangenstok (Paul gehuld in zwarte doeken ) in een donkere tent. Hij was zijn kristal kwijt en ontving aanwijzingen uit zijn glazen bol om het kristal terug te vinden. De ridders speurden in de tuin. We rolden van het ene in het andere spel en hadden er zelf ook lol in. Alle jongens doorstonden hun opdrachten met glans en werden aan het einde tot “echte ridder” geslagen met een heuse medaille. Gijs genoot. Alle kinderen genoten. Na afloop werden zijn vriendjes opgehaald, Paul en ik ruimden binnen een half uur alles op. Snel mijn lasagne in de oven en om zes uur met Gijs naar een extra scoutingavond terwijl Paul een poosje later vertrok naar een ouderavond van school. Ik heb deze woensdagmiddag vaak aan Daan gedacht. Hoeveel makkelijker het deze keer was zonder hem. Hij hoefde zich niet aan te passen. En wij hoefden ons geen zorgen te maken over hem. Zonder Daan konden we vrijuit spelen, snel opruimen, snel eten en zelfs tegelijkertijd de deur uit. Ik naar Scouting met Gijs, Paul naar een ouderavond van Gijs. Het gemis van Daan heeft en houdt twee kanten. Zonder Daan is ons gezin niet compleet, dat geeft verdriet. We missen ons kind en Gijs mist zijn grote broer. Maar er is ook die andere kant. Zonder Daan is ons leven zoveel vrijer en gemakkelijker. In die zin zijn er momenten dat ik blij ben dat hij er niet is. Ook dat is de waarheid. En het lukt me steeds beter om van die momenten te genieten.